Vấn đề ô nhiễm môi trường luôn là vấn đề được quan tâm hàng đầu đối với Việt Nam nói riêng và các quốc gia trên thế giới nói chung. Thực trạng ô nhiễm môi trường hiện nay ngày càng trở nên trầm trọng, bằng chứng là liên tiếp các vụ hỏa hoạn, thiên tai, biến đổi khí hậu,… liên tục xảy ra trong những năm gần đây. Một trong những vấn đề cần phải khắc phục trước tiên chính là môi trường nước. Vậy pháp luật hiện nay quy định về ô nhiễm môi trường nước như thế nào? Nguyên nhân gây ô nhiễm môi trường nước là gì? Hậu quả của ô nhiễm môi trường nước ra sao? Mời quý bạn đọc theo dõi bài viết sau đây của Luật sư Vĩnh Phúc để được cung cấp thông tin về vấn đề này cùng với những quy định liên quan nhé. Hi vọng bài viết sẽ đem lại nhiều thông tin hữu ích cho quý bạn đọc.
Căn cứ pháp lý
- Luật Bảo vệ môi trường 2020
Ô nhiễm môi trường nước là gì?
Ô nhiễm môi trường nước được hiểu cơ bản chính là hiện tượng nguồn nước ở những nơi cụ thể như sông, hồ, biển, nước ngầm, ao, suối, … bị nhiễm các chất độc hại, gây ra những ảnh hưởng tiêu cực tới con người. Các chất độc hại như chất thải công nghiệp, hóa chất có trong thuốc bảo vệ thực vật, chất thải sinh hoạt, chất thải nhà máy, … Việc ô nhiễm môi trường nước đã gây hại cho con người và cuộc sống sinh vật trong tự nhiên.Trong thực tế, giai đoạn hiện nay, hiện tượng ô nhiễm môi trường nước thường sẽ xảy ra khi các hóa chất độc hại được thải ra từ các nhà máy sản xuất, khu công nghiệp và chất thải sinh hoạt hằng ngày kết hợp với đó chính là các loại vi khuẩn gây bệnh, virut trong nguồn nước đã vượt quá tiêu chuẩn được cho phép. Chính bởi vì thế mà khi sử dụng nguồn nước này sẽ gây ảnh hưởng xấu đến đời sống xã hội, sức khỏe con người và một số động vật, thực vật khác.
Nguyên nhân gây ô nhiễm môi trường nước
Có nhiều nguyên nhân gây ô nhiễm môi trường nước toàn cầu như hiện nay được chia làm hai phần là: ô nhiễm môi trường nước tự nhiên và nhân tạo. Cụ thể như sau:
Ô nhiễm môi trường nước có nguồn gốc tự nhiên
Ô nhiễm tự nhiên đến từ việc tuyết tan, mưa, lũ lụt, gió bão… Ngoài ra còn có thể đến từ các hoạt động sống của sinh vật, kể cả xác chết. Khi cây cối và sinh vật chết đi, xác của chúng sẽ bị vi sinh vật phân huỷ thành chất hữu cơ. Một phần chất hữu cơ sẽ ngấm vào lòng đất và nước ngầm. Điều này gây ô nhiễm nguồn nước ngầm rồi dần dần ngấm vào sông hồ, suối, biển…Nguyên nhân chủ yếu là do xác chết động vật lâu ngày bị phân hủy và ngấm vào lòng đất, chảy vào mạch nước ngầm, hay các thiên tai bão lũ khiến các nguồn nước bị ô nhiễm lẫn vào các dòng nước sạch làm ô nhiễm cục bộ nguồn nước.Nhưng đây chỉ là nguyên nhân thứ yếu gây nên ô nhiễm môi trường nước như hiện tai, nguyên nhân chính vẫn đến từ các tác nhân nhân tạo.
Ô nhiễm môi trường nước có nguồn gốc nhân tạo
(1) Ô nhiễm do hoạt động của nhà máy, khu công nghiệp
Đây là nguyên nhân chính gây ra tình trạng ô nhiễm môi trường nước như hiện nay, bởi vì tốc độ đô thị hóa, công nghiệp hóa ngày càng nhanh, kéo theo đó là các khu công nghiệp mọc lên để đáp ứng nhu cầu của con người.
Ở các khu công nghiệp các nhà máy xả thải hàng nghìn m3 nước ra môi trường mỗi ngày mà chưa qua xử lý kéo theo nguồn nước tại các khu vực này ô nhiễm nặng khiến cho tuổi thọ, sức khỏe của người dân tại đây ngày càng giảm sút. Đáng báo động hơn là tính trạng “Làng Ung Thư” xuất hiện càng ngày càng nhiều quanh các khu công nghiệp.
Ngoài ra các sự cố tràn dầu cũng khiến cho nguồn nước bị ô nhiễm nặng và các sinh vật biển chết hàng lo
(2) Ô nhiễm do nước thải sinh hoạt
Tình trạng ô nhiễm nước ở các đô thị, nước thải, rác thải sinh hoạt không có hệ thống xử lý tập trung mà trực tiếp xả ra nguồn tiếp nhận (sông, hồ, kênh, mương). Mặt khác, còn rất nhiều cơ sở sản xuất không xử lý nước thải, phần lớn các bệnh viện và cơ sở y tế lớn chưa có hệ thống xử lý nước thải, một lượng rác thải rắn lớn trong thành phố không thu gom hết được… là những nguồn quan trọng gây ra ô nhiễm nguồn nước.
(3) Ô nhiễm do đô thị hóa
Tốc độ công nghiệp hoá và đô thị hoá khá nhanh và sự gia tăng dân số gây áp lực ngày càng nặng nề đối với tài nguyên nước trong vùng lãnh thổ. Môi trường nước ở nhiều đô thị, khu công nghiệp và làng nghề ngày càng bị ô nhiễm bởi nước thải, khí thải và chất thải rắn. Ở các thành phố lớn, đông dân chất thải do sinh hoạt cũng là một nguyên nhân quan trọng đang gây ô nhiễm môi trường nước.
(4) Ô nhiễm do nguồn nước nông nghiệp
Từ những hoạt động như chăn nuôi, trồng trọt của các bà con nông dân cũng dẫn đến ô nhiễm môi trường khi thức ăn thừa, phân động vật chưa được xử lý được thải ra môi trường hằng ngày. Ngoài ra nhiều hộ nông dân còn sử dụng thuốc trừ sâu, phân bón hóa học làm các chất độc hại này thấm xuống đất và ngấm vào mạch nước ngầm làm ô nhiễm môi trường nước ngầm.
Đặc biệt còn có những hộ dân sử dụng các hóa chất cấm để bón, tưới cho cây trồng không những nguy hại đến sức khỏe con người mà còn làm tình trạng ô nhiễm môi trường nước trở nên nặng hơn.
(5) Nước thải y tế
Nước thải y tế từ các phòng thí nghiệm, phẫu thuật, các cơ sở rửa thực phẩm…. luôn mang theo các mầm bệnh, vi rút, khi chưa được xử lý mà thải ra môi trường sẽ khiến các vi rút lây lan nhanh ra môi trường và ảnh hưởng trực tiếp tới nguồn nước và sức khỏe con người.
Quy định về ô nhiễm môi trường nước như thế nào?
Đối với môi trường nước mặt
Tại Điều 7 Luật Bảo vệ môi trường 2020 quy định về bảo vệ môi trường nước mặt như sau:
- Chất lượng nước, trầm tích và môi trường thủy sinh của nguồn nước mặt phải được theo dõi, đánh giá; khả năng chịu tải của môi trường nước mặt phải được tính toán, xác định và công bố.
- Nguồn thải vào môi trường nước mặt phải được quản lý phù hợp với mục đích sử dụng và khả năng chịu tải của môi trường nước mặt. Không phê duyệt kết quả thẩm định báo cáo đánh giá tác động môi trường hoặc cấp giấy phép môi trường cho dự án đầu tư mới có hoạt động xả nước thải trực tiếp vào môi trường nước mặt không còn khả năng chịu tải theo công bố của cơ quan nhà nước có thẩm quyền, trừ trường hợp chủ dự án đầu tư có phương án xử lý nước thải đạt quy chuẩn kỹ thuật môi trường về chất lượng nước mặt trước khi thải vào môi trường tiếp nhận hoặc có phương án tuần hoàn, tái sử dụng để không làm phát sinh thêm nước thải hoặc trường hợp dự án đầu tư xử lý ô nhiễm, cải tạo, phục hồi, cải thiện chất lượng môi trường khu vực bị ô nhiễm.
- Bảo vệ môi trường nước sông phải trên cơ sở tiếp cận quản lý tổng hợp theo lưu vực, phải gắn liền với bảo tồn đa dạng sinh học, bảo vệ môi trường thủy sinh, quản lý hành lang bảo vệ nguồn nước, khai thác và sử dụng hợp lý nguồn nước.
Đối với môi trường nước biển
Căn cứ theo Điều 11 Luật Bảo vệ môi trường 2020 quy định bảo vệ môi trường nước biển như sau:
- Các nguồn thải vào môi trường nước biển phải được điều tra, đánh giá và có biện pháp ngăn ngừa, giảm thiểu, kiểm soát chặt chẽ, xử lý đáp ứng yêu cầu về bảo vệ môi trường.
- Vùng rủi ro ô nhiễm môi trường biển và hải đảo phải được đánh giá, xác định và công bố theo quy định của pháp luật về tài nguyên, môi trường biển và hải đảo.
- Hoạt động khai thác nguồn lợi từ biển và hải đảo, hoạt động kinh tế – xã hội khác phải phù hợp với quy hoạch và đáp ứng yêu cầu về bảo vệ môi trường, phát triển bền vững.
- Bảo vệ môi trường nước biển phải bảo đảm phối hợp chặt chẽ, hiệu quả giữa các cơ quan, tổ chức, cá nhân có liên quan; phối hợp giữa cơ quan nhà nước Việt Nam và cơ quan, tổ chức nước ngoài trong việc chia sẻ thông tin, đánh giá chất lượng môi trường nước biển và kiểm soát ô nhiễm môi trường biển xuyên biên giới.
- Việc bảo vệ môi trường nước biển phải tuân thủ quy định của Luật này, pháp luật về tài nguyên, môi trường biển và hải đảo, quy định khác của pháp luật có liên quan.
Hậu quả của ô nhiễm môi trường nước
Ô nhiễm môi trường nước trong giai đoạn hiện nay, không những đã gây hậu quả nguy hiểm trực tiếp tới sức khỏe, đời sống của con người, động thực vật trên địa cầu mà còn ô nhiễm môi trường nước kéo theo nền kinh tế ngày càng sụt giảm. Cụ thể:
Hậu quả của ô nhiễm môi trường nước đối với con người:
Sử dụng nguồn nước bị ô nhiễm lâu ngày cũng sẽ khiến cho con người tăng nguy cơ mắc các bệnh về đường ruột, dịch tả, các bệnh lý về da. Không những thế, khi sử dụng nguồn nước bị ô nhiễm còn khiến con người dễ bị ngộ độc, mắc các bệnh như ung thư, dị tật bẩm sinh ở trẻ nhỏ và nhiều bệnh nguy hiểm khác. Điều này có những ảnh hưởng nghiêm trọng đến trực tiếp đến sức khỏe, tuổi thọ và năng suất làm việc của con người chúng ta.
Hậu quả của ô nhiễm môi trường nước đối với sinh vật, thực vật:
Các hóa chất, vi khuẩn tồn tại trong môi trường nước cũng sẽ khiến cho các sinh, thực vật chết dần chết mòn, làm mất cân bằng hệ sinh thái.
Hiện nay, ở trên các con sông, ao hồ. Ta thấy rằng, hiện tượng cá, tôm chết trắng sông không còn xa lạ với người dân gần đó.
Hậu quả của ô nhiễm môi trường nước đến kinh tế:
Khi con người trong một quốc gia sử dụng nguồn nước bị ô nhiễm thì điều này cũng sẽ khiến sức khỏe con người giảm sút, kéo theo năng suất làm việc ngày càng kém. Không những thế còn làm mất mỹ quan đô thị khi lượng rác thải và nước thải bốc mùi hôi thối khó chịu. Chính những lý do đó đã làm kìm hãm sự phát triển kinh tế của xã hội.
Đề xuất một số giải pháp khắc phục ô nhiễm môi trường nước
Để nhằm mục đích có thể khắc phục tình trạng ô nhiễm môi trường nước như trong giai đoạn hiện nay thì mỗi người dẫn chúng ta đều có trách nhiệm cần phải chung tay góp sức để có thể cùng nhau bảo vệ môi trường sống của chính bản thân mình cũng như cân bằng hệ sinh thái tự nhiên.
– Mỗi người trong chúng ta để có thể khắc phục tình trạng ô nhiễm môi trường nước thì trước hết cần phải nâng cao ý thức bảo vệ môi trường, không xả thải bừa bãi.
– Nhà nước ta cũng cần có các hoạt động tuyên truyền về tác hại của việc ô nhiễm nguồn nước, nâng cao ý thức bảo vệ môi trường cho nhân dân (đặc biệt các vùng dân tộc thiểu số và nông thôn) nhằm có thể khắc phục tình trạng ô nhiễm môi trường nước.
– Để có thể khắc phục tình trạng ô nhiễm môi trường nước thì sẽ cần xử lý triệt để các nhà máy xí nghiệp chưa xử lý nước thải mà thải thẳng ra môi trường hoặc xử lý không đạt chuẩn.
– Để có thể khắc phục tình trạng ô nhiễm môi trường nước thì sẽ cần cải tiến hệ thống xử lý rác thải, nguồn nước để xử lý lượng rác thải, nước thải được thải ra mỗi ngày.
– Để có thể khắc phục tình trạng ô nhiễm môi trường nước thì sẽ cần khuyến khích nông dân xây dựng các hầm chứa, hầm biogas để nhằm mục đích có thể xử lý phân và nước tiểu của các động thực vật. Người dân cần hạn chế sử dụng thuốc trừ sâu, đặc biệt là các hóa chất cấm.
– Để có thể khắc phục tình trạng ô nhiễm môi trường nước thì sẽ cần xây dựng các điểm tập kết, thu gom rác, tránh tình trạng xả rác bừa bãi, vứt rác ra ao hồ sông suối.
– Để có thể khắc phục tình trạng ô nhiễm môi trường nước thì sẽ cần tuyên truyền, kêu gọi người dân thu gom rác thải tại các ao hồ, sông suối, biển.
Mời bạn xem thêm:
- Thuận tình ly hôn sau bao lâu sẽ được chấm dứt hôn nhân?
- Quy định về bảo hiểm thai sản cho người không đi làm
- Điều kiện áp dụng lẽ công bằng như thế nào?
Thông tin liên hệ
Luật sư Vĩnh Phúc đã cung cấp đầy đủ thông tin liên quan đến vấn đề “Quy định về ô nhiễm môi trường nước”. Ngoài ra, chúng tôi có hỗ trợ dịch vụ pháp lý khác liên quan đến Trích lục quyết định ly hôn… Hãy nhấc máy lên và gọi cho chúng tôi qua số hotline 0833.102.102 để được đội ngũ Luật sư, luật gia giàu kinh nghiệm tư vấn, hỗ trợ, đưa ra giải đáp cho quý khách hàng.
Câu hỏi thường gặp
Theo quy định tại Luật Bảo vệ môi trường 2020, giá dịch vụ thu gom, vận chuyển và xử lý chất thải rắn sinh hoạt từ hộ gia đình, cá nhân được tính toán theo căn cứ:
– Phù hợp với quy định của pháp luật về giá;
– Dựa trên khối lượng hoặc thể tích chất thải đã được phân loại;
– Chất thải rắn có khả năng tái sử dụng, tái chế, chất thải nguy hại phát sinh từ hộ gia đình; cá nhân đã được phân loại riêng; thì không phải chi trả giá dịch vụ thu gom, vận chuyển và xử lý.
Căn cứ Điểm d Khoản 2 Điều 25 Nghị định 45/2022/NĐ-CP quy định về xử phạt vi phạm các quy định về bảo vệ môi trường nơi công cộng, khu đô thị, khu dân cư, hành vi vứt, thải, bỏ rác thải trên vỉa hè, lòng đường hoặc vào hệ thống thoát nước thải đô thị bị phạt tiền từ 1.000.000 đồng đến 2.000.000 đồng, mức phạt của tổ chức là gấp 02 lần cá nhân.
Khoản 4 điều 7 Nghị định 144/2021/NĐ-CP quy định, người có hành vi đổ, ném chất thải hoặc chất bẩn sang nhà của người khác có thể bị xử phạt hành chính với mức phạt lên đến 5.000.000 đồng; đồng thời còn bị buộc thực hiện biện pháp khắc phục tình trạng ô nhiễm môi trường; hoặc buộc khôi phục lại tình trạng ban đầu.